Skip to main content

Ignacy Jan Paderewski. Od wirtuoza do męża stanu


Ignacy Jan Paderewski - wybitny pianista, kompozytor. Wirtuoz, którego patriotyzm i nadzieja na odzyskanie niepodległości Polski sprawiły, że zainteresował sprawą polską prezydenta Stanów Zjednoczonych Woodrowa Wilsona. Czy jego działalność polityczna i społeczna mogą być inspiracją dla młodego pokolenia?  

12 lutego 2018 roku odbyło się VIII spotkanie w ramach Klubu Debat o Społeczeństwie Obywatelskim, pt. „Ignacy Jan Paderewski: wybitny artysta, mąż stanu i orędownik niepodległej Polski. Mentor dla współczesnego społeczeństwa obywatelskiego?” zorganizowane przez Międzynarodowy Instytut Społeczeństwa Obywatelskiego, Fundację Konrada Adenauera w Polsce oraz Ambasadę USA w Polsce. Gościem Specjalnym spotkania był prof. John Radzilowski z University of Alaska Southeast (USA).

W pierwszej części spotkania John Radzilowski przedstawił działalność Ignacego Jana Paderewskiego w Stanach Zjednoczonych, jego rolę w kształtowaniu podejścia prezydenta Wilsona do kwestii polskiej i zaangażowanie w organizowaniu w USA pomocy humanitarnej dla Polski. Opowiedział też jaką rolę w relacjach polsko-amerykańskich odegrał Herbert Hoover, ówczesny doradca prezydenta USA. Zarówno Wilson jak i Hoover doczekali się swoich pomników w stolicy Polski.

Podczas debaty dowiedzieliśmy się jaki wpływ miał Ignacy Jan Paderewski na kształtowanie amerykańskiej opinii publicznej. Wówczas niewielu Amerykanów słyszało o Polsce. Jak mówił profesor John Radzilowski, nawet prezydent Woodrow Wilson wykazywał się dość sporą ignorancją jeśli chodziło o sprawy państw Europy Środkowo-Wschodniej. Dzięki polskiemu pianiście zainteresowano się dążeniami państwa polskiego do niepodległości, a sam Paderewski dla Amerykanów uosabiał wyobrażenie o kraju, którego jeszcze nie znali. Jego postawa, działalność, serdeczność i niezwykły talent kształtowały wizerunek Polski za oceanem.

Profesor John Radzilowski wielokrotnie powtarzał, że Ignacy Jan Paderewski był człowiekiem unikalnym. Jako artysta był uwielbiany przez publiczność, grał z wielką pasją i równie porywającym był mówcą, który świetnie wykorzystuje zainteresowanie i siłę mediów. Zachwycił wielu wpływowych Amerykanów. Poznał Johna Rockefellera i Marka Twaina, którzy nie znali się na polityce, ale dzięki Paderewskiemu zainteresowali się sprawą Polski. Wreszcie, to w efekcie jego działań prezydent Wilson umieścił w 14 punktach programu pokojowego po I wojnie światowej postulat utworzenia niepodległego państwa polskiego z dostępem do morza.

Spotkanie zakończyliśmy refleksją na temat roli jaką Ignacy Jan Paderewski może pełnić w budowaniu społeczeństwa obywatelskiego. Trzeba podkreślić, że Paderewski był głównie muzykiem, człowiekiem kultury, którego patriotyzm nie pozwalał biernie przyglądać się wydarzeniom. Był filantropem i działaczem społecznym. Finansował stypendia dla młodych muzyków, zasiłki dla bezrobotnych, pomoc dla weteranów. Wyrastał ponad spory, co czyniło go niezwykle skutecznym dyplomatą. Stanowi ponadczasowy wzór postawy obywatelskiej.