W ramach obszaru „Powrót do zdrowia” wysłuchaliśmy felietonu Bartosza Fiałka pt. Poziom wyżej oraz rozmowy Renaty Kaznowskiej i Adama Wieczorka pt. Centralnie czy lokalnie.

Lekarz Bartosz Fiałek w swoim felietonie poruszył trzy filary, które w jego ocenie są bardzo istotne, jeżeli chodzi o polskie zdrowie publiczne: co możemy zrobić, aby publiczny system opieki zdrowotnej lepiej funkcjonował; co my, obywatele, możemy zrobić, aby poprawić nasze zdrowie; COVID-19 i szczepionki.

Zdaniem Fiałka publiczny system opieki zdrowotnej toczą dwie zarazy - skrajne niedofinansowanie oraz niedobory kadrowe - lekarzy i pielęgniarek. Z powodu niewspółmiernego do potrzeb finansowania dochodzi do sytuacji, w której mamy reglamentację, limity, a z tym wiążą się kolejki. Dostęp do świadczeń zdrowotnych jest znacznie ograniczony, ale dosypanie pieniędzy do systemu opieki zdrowotnej, który jest źle zorganizowany, nie pozwoli nam na to, aby te pieniądze zostały odpowiednio wykorzystane.

Lekarz wskazuje na potrzebę reformy, a tak naprawdę zmianę paradygmatu z leczenia w szpitalu (hospitalizacji) na rzecz leczenia ambulatoryjnego, tak jak to się dzieje np. w krajach skandynawskich. W Polsce dwa razy więcej zakontraktowanych świadczeń medycznych realizuje się w szpitalu zamiast w ambulatorium. Diagnostyka jest możliwa do zrealizowania de facto poza szpitalem.

Kadry lekarzy i pielęgniarek są niewystarczające, a dzieje się tak z dwóch powodów - wynagrodzenia są niekorzystne, a po drugie, ergonomia pracy jest bardzo zła.

Pandemia nadszarpnęła nasze i tak już niezbyt dobre zdrowie. Pacjenci, którzy obecnie trafiają do lekarza są w bardziej zaawansowanym stopniu choroby niż to miało miejsce przed pandemią. Jest to wynikiem jeszcze większego ograniczenia dostępu do publicznej ochrony zdrowia.

Przed pandemią OECD i KE pokazywały raporty, jak wyglądają różnego typu wskaźniki zdrowotne w danym kraju. Te, które były znaczące z punktu widzenia epidemiologii - w nich Polska wypadała bardzo źle i często poniżej średniej europejskiej. Te dwa wskaźniki to niezaspokojone potrzeby zdrowotne Polaków oraz zgony możliwe do uniknięcia dzięki terminowej i skutecznej interwencji medycznej. COVID jeszcze pogłębił tę różnicę między Polską a innymi krajami i pogorszył wartości tych wskaźników.

Mamy w końcu narzędzie, które pozwoli nam wyjść obronną ręką z epidemii COVID-19 i jest nim szczepionka. Historia szczepionek zaczęła się pod koniec XVIII wieku w związku z opracowaniem szczepionek przeciw ospie prawdziwej. Dziś tej choroby większość z nas nie zna, bo już jej nie ma. 

Czy szczepionki na COVID-19 pozwolą nam na zlikwidowanie tej jednostki chorobowej? Tego jeszcze nie wiemy. Wiemy na dzisiaj, że szczepionki na COVID-19 są bezpieczne, skuteczne i redukują ryzyko transmisji nowego koronawirusa.

Kiedy już pokonamy tę pandemię, nie możemy zapomnieć o tym, co nam ona zostawiła - jednostce chorobowej, która nazywa się long COVID, czyli powikłaniem spowodowanym przechorowaniem koronawirusa. - Nie lekceważmy tych objawów. Powstają poradnie rehabilitacji pocovidowej. I to do nich kierujcie się po przechorowaniu koronawirusa kiedy notujecie u siebie przedłużone objawy tej choroby albo nawrót objawów choroby pomimo tego, że jesteście zdrowi. Objawy są różne: przewlekłe zmęczenie, bóle głowy, zaburzenia neurologiczne i psychiatryczne, bóle mięśni, stawów, zaburzenia snu, wypadanie włosów, czy objawy gastrologiczne - mówił Bartosz Fiałek. 

Zdrowy tryb życia, to prawidłowe odżywianie i aktywność fizyczna. Ale równie istotne są relacje międzyludzkie, czy wypoczynek czynny i bierny. Ważne są radość, zadowolenie. Higiena osobista również ogranicza wystąpienie różnego rodzaju chorób. Wiele tych zasad mogą wpłynąć na zmniejszenie ryzyka na wystąpienie różnego rodzaju chorób.

Zapraszamy do obejrzenia felietonu Bartosza Fiałka pt. Poziom wyżej.

_ _ _ _ _

Zdaniem wiceprezydent Warszawy Renaty Kaznowskiej w ostatnim czasie polski system ochrony zdrowia po prostu abdykował. Rok pandemii obnażył tak wiele słabości systemu, że pojawia się pytanie, czy jesteśmy w stanie to efektywnie zmienić i w jakim czasie.

- Wszyscy uważamy, że jesteśmy młodzi i zdrowi. A kiedy okazuje się, że jesteśmy chory, to bardzo często poważnie. I niestety lądujemy w długich kolejkach, czekając na diagnozę, hospitalizację, operację, rehabilitację. Jest wiele do zrobienia - mówiła Renata Kaznowska.

Wiceprezydent Łodzi Adam Wieczorek zauważył, że w Polsce odprowadza się składkę zdrowotną, ale nie ma poczucia, że w związku z tym możemy czegoś konkretnego oczekiwać. Jego zdaniem oduczono nas oczekiwać od systemu ochrony zdrowia czegokolwiek. A pieniądze, które przekazujemy są bardzo duże. 

- W moim odczuciu, dzisiaj największym problemem jest brak kadry medycznej. Po stronie rządu nie widzę żadnej refleksji, jak rozwiązać tę kwestię - mówił Adam Wieczorek. 

Zdaniem Renaty Kaznowskiej plan rządu jest taki, że wszystkie szpitale samorządowe, jest ich w Polsce nieco ponad 300, mają podlegać pewnej centralizacji. - Uważam, że my, samorządowcy jesteśmy w stanie lepiej zaopiekować się naszymi mieszkańcami. Wiemy, czego potrzebują. Centralizacja zarządzania szpitalami to droga donikąd. Wszystko, co po tej zapowiadanej reformie zostanie, to jest agencja rozwoju szpitali z kolejnymi prezesami i naprawdę niewiele więcej. Reforma systemu ochrony zdrowia, o której mówi ministerstwo, nie dotyka problemu kadry medycznej. Ubywa pielęgniarek i lekarzy, nie ma żadnego pomysłu, jak kształcić nowe kadry i jak zatrzymać kadry, które obecnie pracują - mówiła wiceprezydent Warszawy.

Adam Wieczorek powiedział, że jeśli w samorządowym szpitalu zadzieje się coś złego albo dobrego, to mieszkaniec wie do kogo ma napisać. Kiedy nad takim szpitalem władztwo obejmie poziom krajowy, to mieszkaniec będzie czuł się bezsilny w zderzeniu z ogromnym aparatem. - Lokalnie proponujemy rozwiązania, jak choćby program in vitro. Problem niepłodności jest tak powszechny w Polsce i na świecie, że jest chorobą cywilizacyjną. Na poziomie krajowym nie ma tutaj żadnych sensownym rozwiązań. To my, na poziomie samorządowym staliśmy się wsparciem innowacyjności i zmian w naszych placówkach opieki zdrowotnej. Także oddłużyliśmy je, wyremontowaliśmy - mówił wiceprezydent Łodzi.

Renata Kaznowska zauważyła, że w Warszawie z programu in vitro urodziło się prawie 1200 dzieci. Pojawia się obawa, że wraz z przejęciem szpitali samorządowych przez rząd, miejski program in vitro zostanie zlikwidowany, tak samo jak to zrobiono na poziomie krajowym. 

Samorządowcy na koniec poruszyli kwestię tego, że w Polsce nie wykorzystujemy kompetencji wysoko wykwalifikowanej kadry pielęgniarskiej. Kadrę lekarską z kolei zarzuciliśmy papierami. Jednak największy postulatem na dzisiaj jest to, żeby zwiększyć wynagrodzenia personelowi medycznemu. Ważny jest też prestiż zawodu. Zmiany w ochronie zdrowia są bezwzględnie konieczne. Dzisiaj proponuje nam się rewolucję nie mającą nic wspólnego ze zmianami, które rzeczywiście są potrzebne.

Zapraszamy do obejrzenia rozmowy Renaty Kaznowskiej i Adama Wieczorka pt. Centralnie czy lokalnie.

_ _ _ _ _

Bartosz Fiałek - Lekarz. Specjalista w dziedzinie reumatologii. Popularyzator wiedzy medycznej.

Renata Kaznowska - Zastępca Prezydenta m.st. Warszawy. Prowadzi w imieniu Prezydenta m.st. Warszawy zadania z zakresu edukacji, ochrony zdrowia i polityki zdrowotnej, sportu i rekreacji oraz ochrony konserwatorskiej zabytków.

Adam Wieczorek - Wiceprezydent Miasta Łodzi. Nadzoruje pracę Departamentu Zdrowia i Spraw Społecznych. Absolwent wielu uczelni, w tym Uniwersytetu Medycznego w Łodzi jako magister zdrowia publicznego ze specjalizacją „Organizacja i zarządzanie w ochronie zdrowia”. Kontynuował swoją naukę w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie na studiach podyplomowych „Zarządzanie zakładami opieki zdrowotnej”. W 2020 roku ukończył studia doktoranckie z ekonomii w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie. Obecnie pisze dysertację z obszaru finansów pt. „Uwarunkowania kondycji finansowej publicznych szpitali w Polsce”.

W ramach pięciodniowego cyklu Speakers’ Corner zaprezentowano każdorazowo rozmowę i felieton w tematyce danego obszaru: Dobry klimat (18.06), Nowe umowy społeczne (19.06), Szkoła jutra (20.06), Powrót do zdrowia (21.06), Jutro demokracji (22.06).