Debata odbyła się z udziałem prawników, socjologów, sygnalistów i aktywistów. W spotkaniu – w charakterze prelegentów – wzięli udział: Joanna Koczaj-Dyrda (sygnalistka, aktywistka), prof. Ryszard Piotrowski (konstytucjonalista, MISO, WPiA UW), Marcin Waszak (ekspert Forum Idei Fundacji im. Stefana Batorego) oraz Maciej Wnuk (ekspert i trener antykorupcyjny).
Debata była poprzedzona trzema wystąpieniami wprowadzającymi. Wygłosili je – kolejno – Łukasz Kempara (Dyrektor Biura PE w Polsce), dr Maciej Pisz (Wiceprezes MISO) oraz prof. Marcin Wiącek (Rzecznik Praw Obywatelskich). Dyr. Łukasz Kempara zwrócił m.in. uwagę na znaczenie ochrony praw człowieka i obywatela – w tym praw sygnalistów – z punktu widzenia działalności Parlamentu Europejskiego. Dr Maciej Pisz podkreślił, że instytucja whistleblowingu i ochrona prawna sygnalisty stanowią niezwykle istotne zagadnienie zarówno z perspektywy współczesnego demokratycznego państwa prawnego, jak i kondycji społeczeństwa obywatelskiego. Prof. Marcin Wiącek zaznaczył z kolei, że problem uregulowania ochrony prawnej sygnalistów jest pilny, wyrażając zarazem nadzieję, iż – w toku trwającego procesu legislacyjnego związanego z uchwaleniem ustawy implementującej dyrektywę dotyczącą sygnalistów – zostaną uwzględnione uwagi zgłoszone podczas niniejszej debaty. Jednocześnie na wstępie debaty zostało zaprezentowane wystąpienie Łukasza Kohuta (Posła do Parlamentu Europejskiego), który wspomniał m.in. o – powiązanym tematycznie z instytucją sygnalizowania nieprawidłowości – zagadnieniu tzw. SLAPP-ów (ang. strategic lawsuit against public participation).
Moderatorką debaty była Kamila Biedrzycka (dziennikarka radiowa i telewizyjna), która już na wstępie spotkania zwróciła uwagę, że rola sygnalistów w demokracji jest niezwykle istotna. Moderatorka podkreśliła zarazem, że debata będzie skoncentrowana na próbie odpowiedzi na pytanie, jak zmieni się poziom ochrony prawnej sygnalistów po implementacji unijnej dyrektywy dotyczącej sygnalistów.
W ramach debaty prelegenci starali się odpowiedzieć m.in. na pytanie, dlaczego konieczne jest utworzenie instytucji sygnalisty i próbowali podjąć się oceny prawnej projektu ustawy implementującej unijną dyrektywę dotyczącą sygnalistów. Wśród grona prelegentów jako pierwsza zabrała głos Joanna Koczaj-Dyrda, która m.in. – na podstawie własnych doświadczeń życiowych – odniosła się do przypadków naruszeń praw i wolności człowieka i obywatela oraz licznych dylematów, przed którymi stoją współcześni sygnaliści, podających w wątpliwość zasadność zgłaszania nieprawidłowości z uwagi na ryzyko poniesienia negatywnych konsekwencji z tym związanych.
Jako kolejny z prelegentów zabrał głos Marcin Waszak, który m.in. zwrócił uwagę, że od momentu przyjęcia unijnej dyrektywy w 2019 roku instytucje władzy publicznej, związki zawodowe czy organizacje pracodawców niewiele zrobiły, by zbudować pozytywny wizerunek sygnalisty w społeczeństwie, podkreślając zarazem, że obecnie nie ma skutecznych środków prawnych chroniących sygnalistów.
Maciej Wnuk wskazał natomiast, że sygnalista jest osobą niezbędną dla współczesnej demokracji, ale i dla sektora prywatnego i biznesu.
Prof. Ryszard Piotrowski podjął się z kolei złożonej konstytucyjnoprawnej analizy instytucji sygnalisty, zwracając w szczególności uwagę, że – choć Konstytucja RP nie odnosi się wprost do instytucji sygnalisty – w świetle różnych wartości i standardów ustrojowych zawiera gwarancje ochrony prawnej sygnalisty.
