Skip to main content

STOSUNEK DO LEKCJI RELIGII, SPOSOBÓW JEJ FINANSOWANIA ORAZ UMIESZCZANIA OCENY NA ŚWIADECTWIE SZKOLNYM


Rada Miasta Częstochowa w połowie grudnia 2022 roku zaapelowała do rządu o likwidację finansowania lekcji religii z budżetu miasta, uzasadniając to wysokimi kosztami ponoszonymi przez miasto mimo coraz mniejszej liczby uczniów chodzących na religię. Uchwała Rady zmierza do przeniesienia kosztów tych lekcji z samorządów na państwo i pokrywania ich w całości z państwowej subwencji oświatowej. Według informacji radnych roczne koszty wynagrodzenia nauczycieli religii w Częstochowie to ponad 9,5 mln zł. Wydatki ponoszone na naukę religii w szkołach w 70 proc. finansowane są z subwencji oświatowej, a w 30 proc. z dochodów własnych miasta. W przypadku Częstochowy to wydatek rzędu 2,8 mln zł.

Kwestia finansowania lekcji religii czy szerzej samej obecności katechezy w szkołach państwowych jest jednym z tematów toczącej się kampanii wyborczej. Lewica w swoim programie zapowiada, że wyprowadzi religię ze szkół do salek katechetycznych i skończy z finansowaniem z publicznych środków wynagrodzeń katechetów. Polska2050 stwierdza, że „kluczowe jest sprawiedliwe podzielenie finansowania lekcji religii między wspólnoty religijne, samorządowe i państwo”. W badaniu przeprowadzonym na zlecenie Obserwatorium Wyborczego Międzynarodowego Instytutu Spraw Obywatelskich zapytano, kto zdaniem Polaków powinien finansować lekcje religii, które odbywają się w szkołach państwowych. Wyraźna większość społeczeństwa oczekuje, że to sam Kościół katolicki będzie finansował katechezę w szkołach publicznych (56%). 1 na 10 respondentów formułuje oczekiwanie, by to sami rodzice posyłający dzieci na lekcje religii ponosili koszty z tym związane. Zwolenników obecnego modelu czyli finansowania katechezy z budżetu państwa z pieniędzy podatników jest zaledwie 20%.

Co ważne, w przypadku finansowania lekcji religii jedyną zmienną różnicującą opinie na ten temat są deklarowane poglądy polityczne – lewicowcy częściej wskazują na konieczność finansowania lekcji religii przez Kościół, a prawicowcy częściej niż przeciętnie opowiadają się za obecnym rozwiązaniem. Jednak różnice te nie są duże, a co ciekawsze, poza preferencjami politycznymi nie odnotowujemy istotnych różnic w przypadku takich zmiennych jak wiek czy miejsce zamieszkania. Zatem zmiany obecnego systemu finansowania lekcji religii oczekują zarówno młodsi, jak i starsi Polacy; zarówno ci mieszkający na wsi, jak i w miastach. Polskie społeczeństwo od wielu lat liberalizuje się i laicyzuje, co odpowiada obserwowanym w wielu krajach Zachodu prawidłowościom. Jedną ze spraw, w której większość dojrzała już do zmian, jest sposób finansowania katechezy. Pora by również większość klasy politycznej podążyła za społeczeństwem.

Badanie zrealizowane na zlecenie Obserwatorium Wyborczego Międzynarodowego Instytutu Społeczeństwa Obywatelskiego, wykonane na platformie Omnisurv by IQS w dniach 14-16.09.2023 r. Grupa docelowa: próba ogólnopolska; N=1000; płeć: kobiety i mężczyźni; wiek: od 18 do 64 lat.