Dyskusję rozpoczęło wprowadzenie prof. Wawrzyńca Konarskiego, w którym podjął się on próby nakreślenia ogólnego kontekstu dla zapowiadanych wystąpień prelegentów wskazując, że fenomen narodów zależnych i ich aktywizacji łączone są z terminem ruchów etnoregionalistycznych odnoszonym do politycznej mobilizacji oddolnej pewnej grupy, która wyróżnia się na tle innych w jednym państwie. Profesor przytoczył casus Irlandii Północnej i wskazał przyczyny zaprzepaszczenia, przynajmniej obecnie, szansy na jej niepodległość.  

Dr Katarzyna Kacprzak w swoim wystąpieniu skoncentrowała się na genezie poczucia tożsamości katalońskiej wskazując na znaczenie pamięci historycznej Księstwa Katalonii, języka oraz literatury katalońskiej oraz podkreślając ze proces separatystyczny nie jest zjawiskiem nowym. Zwróciła uwagę, że lawinowy wzrost poparcia obywateli dla tendencji separatystycznych następuje od 2010 roku, kiedy Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że definicja Katalończyków jako narodu zawarta w Statucie Autonomii Katalonii nie jest prawnie obowiązująca oraz zakwestionował przepisy wzmacniające autonomię.

Pan Paweł Witecki wskazał na podstawy wspólnoty baskijskiej jakimi są język, poczucie niezależności i podmiotowości oraz istotne, zwłaszcza historycznie, prawa lokalne (fueros) analizując, w szczególności, znaczenie języka (euskera) niebędącego językiem indoeuropejskim, który miał i nadal ma istotne znaczenie w budowaniu świadomości kulturowej odrębności. W swoim wystąpieniu podkreślił rolę, jaką w budowaniu narodowości baskijskiej odegrał Sabino Arano kluczowy ideolog nacjonalizmu baskijskiego będący również autorem pierwszego podręcznika do nauki języka baskijskiego i założycielem, działającej do dziś, Baskijskiej Partii Narodowej.  

Dr Szymon Bachrynowski przyjął metodę porównawczą zestawiając określone cechy nacjonalizmu walijskiego i szkockiego, w tym również na tle nacjonalizmu katalońskiego i baskijskiego. Prelegent skoncentrował się na współczesnych przejawach nacjonalizmu szkockiego i walijskiego w ramach procesu dewolucji i na różnicach występujących pomiędzy nimi, akcentując znaczenie szkockiego referendum niepodległościowego z 2014 roku oraz referendów walijskich dotyczących autonomii, w szczególności referendum z 1997 roku dotyczącego powołania Walijskiego Zgromadzenia Narodowego.    

Dr Marko Babić podkreślił, że postrzega Bośnię i Hercegowinę oraz Kosowo raczej jako dwa projekty międzynarodowe niż samodzielne państwa oraz że projekty te są szczególnie wrażliwe na działania czynników zewnętrznych. Istotną cześć wystąpienia poświęcił jednemu z 3 narodów konstytutywnych – Boszniakom (zgodnie z konstytucją tylko przedstawicielom 3 narodów, tj. Serbom, Chorwatom i Boszniakom przyznano czynne i bierne prawa wyborcze). Wskazał na trudności w definiowaniu genezy tego narodu i jego skomplikowaną sytuację geopolityczną (stanowią oni obecnie większość w Bośni i Hercegowinie, zdecydowaną większość w Federacji Bośni i Hercegowiny – ponad 70 %, a jednocześnie pod ich kontrolą pozostaje jedynie 25 % terytorium Federacji Bośni i Hercegowiny), a w konsekwencji na narastanie tendencji nacjonalistycznych.  

Uczestnicy Klubu Debat zastanawiali się wspólnie również nad następującymi zagadnieniami:

• aktywizacja społeczności lokalnych;
• rewitalizacja języka walijskiego, wzrastająca rola języka katalońskiego i baskijskiego;
• znaczenie Brexit’u;
• niepodległość Kosowa a kwestia akcesji Serbii do Unii Europejskiej;
• wpływ religii na nacjonalizm;
• możliwość rewitalizacji Ligii Północnej we Włoszech, poczucie odrębności mieszkańców Fryzji;
• próby odzyskania wpływów na Bałkanach przez Rosję.