Rola instytucji ochrony prawnej w społeczeństwie obywatelskim

23 marca 2016 roku odbyło się IV spotkanie w ramach Klubu Debat o Społeczeństwie Obywatelskim pt. „Rola instytucji ochrony prawnej w społeczeństwie obywatelskim” z udziałem Gości Specjalnych: SSN Dariusza Zawistowskiego (Przewodniczącego Krajowej Rady Sądownictwa) oraz adw. Andrzeja Zwary (Prezesa Naczelnej Rady Adwokackiej). W spotkaniu wziął także udział r.pr. Włodzimierz Chróścik (Dziekan Rady Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie). Spotkanie stworzyło płaszczyznę do merytorycznej dyskusji na temat licznych problemów i wyzwań, przed którymi stoją współcześnie instytucje ochrony prawnej w społeczeństwie obywatelskim. Było także okazją do tego, aby zastanowić się w jaki sposób w demokratycznym państwie prawnym zabezpiecza się prawa i wolności jednostki i jej związków oraz w jaki sposób chroni się interes publiczny.

W pierwszej części spotkania Goście Specjalni wygłosili wystąpienia wprowadzające. W drugiej części spotkania - mającej formę moderowanej dyskusji - zastanawiano się nad takimi zagadnieniami jak:

Trybunał Konstytucyjny i Rzecznik Praw Obywatelskich - fundamenty demokratycznego państwa prawnego;
rola i znaczenie KRS/NRA w społeczeństwie obywatelskim;
niezawisłość sędziów i niezależność sądów - gwarancje ustrojowe i zagrożenia;
niezależność prokuratorska - prawda czy mit?
świadomość czy nieświadomość prawna Polaków?
system niezależnej kontroli nad służbami specjalnymi - istnieje czy nie?
„ustawa inwigilacyjna” i ustawa antyterrorystyczna zagrożeniem dla swobód obywatelskich?
Trybunał Stanu - fikcja czy rzeczywistość?

W toku dyskusji podjętych zostało ponadto wiele innych zagadnień, istotnych zarówno z perspektywy Krajowej Rady Sądownictwa oraz korporacji prawniczych (adwokatury i radców prawnych), jak i z perspektywy każdego człowieka i obywatela, w którego interesie leży istnienie i skuteczne funkcjonowanie zinstytucjonalizowanego systemu ochrony praw i wolności jednostki. Uczestnicy spotkana dyskutowali m.in. na temat kondycji współczesnego sądownictwa, prokuratury oraz innych instytucji powołanych w celu ochrony praw i wolności jednostki. Zastanawiali się nad zagadnieniem instrumentalnego traktowania instytucji ochrony prawnej przez klasę polityczną i przedstawili własne propozycje rozwiązania problemów istotnych z perspektywy całego systemu ochrony prawnej (w tym trwającego w Polsce głębokiego kryzysu konstytucyjnego).

Klub Debat o Społeczeństwie Obywatelskim to projekt zainicjowany w 2015 roku przez Międzynarodowy Instytut Społeczeństwa Obywatelskiego oraz Fundację Konrada Adenauera w Polsce. W ramach tego projektu organizujemy dyskusje z wybitnymi postaciami życia publicznego, poświęcone problemom, wyzwaniom i szansom, stojącym przed nowoczesnym społeczeństwem obywatelskim. Do debat Klubu zapraszamy aktywnych liderów organizacji pozarządowych, think tanków, przedstawicieli biznesu, kultury, nauki, polityki, administracji i mediów. Celem projektu jest promowanie idei społeczeństwa obywatelskiego, krzewienie postaw obywatelskich, zwiększenie poziomu partycypacji społeczno-obywatelskiej oraz poszerzanie wiedzy w wybranych obszarach życia publicznego. Spotkania są również okazją do nieformalnych konwersacji z naszymi gośćmi oraz wymiany poglądów, doświadczeń i pomysłów z innymi osobami, zaangażowanymi w ideę budowy społeczeństwa obywatelskiego w Polsce.