Skip to main content

Gwarancje ochrony konstytucyjnych praw i wolności jednostki


23 maja 2014 roku na terenie Senatu RP odbyła się Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Gwarancje ochrony konstytucyjnych praw i wolności jednostki” zorganizowana przez Międzynarodowy Instytut Społeczeństwa Obywatelskiego. Partnerami wydarzenia byli Kancelaria Głuchowski Siemiątkowski Zwara oraz Wydawnictwo C.H. Beck. Konferencja odbywała się pod honorowym patronatem Ministra Sprawiedliwości Marka Biernackiego, Dziekana Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego prof. Krzysztofa Rączki oraz Dziekana Okręgowej Rady Adwokackiej w Warszawie adw. Pawła Rybińskiego.

Uroczystego otwarcia Konferencji dokonał Prezes MISO Mateusz Komorowski, po czym słowo wstępne wygłosił Prodziekan Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego prof. Tomasz Giaro. Dyskusja toczyła się w dwóch panelach: eksperckim oraz studencko-doktoranckim. Wydarzenie stworzyło platformę do dyskusji nad istniejącymi w polskim systemie prawnym gwarancjami ochrony konstytucyjnych praw i wolności jednostki pomiędzy studentami, doktorantami oraz wybitnymi prawnikami zajmującymi się tym zagadnieniem – zarówno znanymi reprezentantami świata nauki, jak i cenionymi praktykami działającymi w najważniejszych instytucjach państwowych. Prelegenci dyskutowali m.in. nad kwestią skuteczności ochrony konstytucyjnych praw i wolności jednostki w Polsce oraz rolą różnych sądów i innych instytucji państwowych w systemie ochrony praw człowieka.


Pierwszy panel – zatytułowany: ,,Ochrona konstytucyjnych praw i wolności człowieka i obywatela – założenia a praktyka ustrojowa” – miał charakter ekspercki. Jego moderatorem był adw. Jacek Trela, Wiceprezes Naczelnej Rady Adwokackiej. W ramach pierwszego panelu jako referenci wystąpili wybitni przedstawiciele świata nauki oraz praktyki. W gronie prelegentów znaleźli się:

  • Wojciech Węgrzyn, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości, temat wystąpienia: Rola Ministra Sprawiedliwości w systemie ochrony konstytucyjnych praw wolności jednostki 
  • prof. Artur Nowak-Far, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, temat wystąpienia: Gwarancje ochrony praw podstawowych w Polsce - perspektywa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka
  • Krzysztof Kwiatkowski, Prezes Najwyższej Izby Kontroli, temat wystąpienia: Najwyższa Izba Kontroli jako strażnik praw i swobód obywatelskich
  • dr Bohdan Zdziennicki, sędzia Trybunału Konstytucyjnego w stanie spoczynku, Prezes Trybunału Konstytucyjnego w latach 2008–2010, temat wystąpienia: Stosowanie celów i wartości w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego
  • dr Piotr Zientarski, Senator RP, Przewodniczący Komisji Ustawodawczej, temat wystąpienia: Rola Senatu RP w systemie ochrony konstytucyjnych praw wolności jednostki
  • prof. Marek Chmaj, Kierownik Katedry Prawa Publicznego, Praw Człowieka i Prawa Europejskiego na Wydziale Prawa i Nauk Społecznych SWPS, temat wystąpienia: Godność człowieka jako źródło jego wolności i praw – refleksje na tle art. 30 Konstytucji
  • prof. Dariusz Dudek, reprezentant Kancelarii Głuchowski Siemiątkowski Zwara, Kierownik Katedry Prawa Konstytucyjnego KUL, temat wystąpienia: Ochrona praw człowieka a profesja prawnika
  • adw. Paweł Rybiński, Dziekan Okręgowej Rady Adwokackiej w Warszawie, temat wystąpienia: Rola adwokata w systemie ochrony praw człowieka
  • dr hab. Marcin Wiącek, pracownik naukowy Wydziału Prawa i Administracji UW, Główny Specjalista w Biurze Orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, temat wystąpienia: Ochrona wolności i praw w praktyce sądów administracyjnych (wybrane problemy)
  • doc. dr Ryszard Piotrowski, pracownik naukowy Wydziału Prawa i Administracji UW, temat wystąpienia: Ochrona konstytucyjnych praw i wolności jednostki w praktyce funkcjonowania sądownictwa powszechnego i Sądu Najwyższego

Przedstawione referaty dotyczyły nie tylko teorii, ale również praktyki w dziedzinie ochrony konstytucyjnych praw i wolności człowieka i obywatela w Polsce.  Uczestnicy mogli m.in. dowiedzieć się, jakie są aksjologiczne fundamenty systemu ochrony konstytucyjnych praw i wolności jednostki oraz jak wygląda ta ochrona w praktyce Trybunału Konstytucyjnego, sądów administracyjnych, sądownictwa powszechnego i Sądu Najwyższego. Wysłuchano także wykładu o zadaniach Ministerstwa Sprawiedliwości i Najwyższej Izby Kontroli w tym zakresie oraz o gwarancjach ochrony praw podstawowych w Polsce z perspektywy Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Rozmawiano ponadto na temat roli adwokata w systemie ochrony praw człowieka oraz na temat wyzwań stojących przed profesją prawnika wobec istniejących gwarancji ochrony konstytucyjnych praw i wolności jednostki.

 

Panel drugi – pt. ,,Ochrona konstytucyjnych praw i wolności człowieka i obywatela – regulacje prawne i założenia doktrynalne” – miał z kolei charakter studencko-doktorancki. Moderatorem dyskusji był Sebastian Wijas, Członek Zarządu MISO. Prelegentami byli studenci i doktoranci reprezentujący różne ośrodki naukowe:

  • Paweł Ochmann, student Uniwersytetu Jagiellońskiegotemat wystąpienia: Kontrola konstytucyjności prawa za pomocą skargi konstytucyjnej jako środek ochrony praw człowieka
  • Maciej Pisz, UW, Wiceprezes MISO, aplikant adwokacki, temat wystąpienia: Gwarancje ochrony własności w polskim prawie konstytucyjnym
  • Sebastian Gajewski, doktorant Uniwersytetu Warszawskiego, temat wystąpienia: Ochrona sądowa konstytucyjnych praw i wolności w prezydencko-sędziowskim projekcie nowelizacji Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi
  • Remigiusz Chęciński, doktorant Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, temat wystąpienia: Krajowe a regionalne instrumenty ochrony praw człowieka
  • Władysław Jóźwicki, doktorant Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, temat wystąpienia: Skarga konstytucyjna a kontrola prawa UE pod kątem zgodności z Konstytucją RP
  • Marcin Lachowicz, doktorant Uniwersytetu Warszawskiego, temat wystąpienia: Ochrona konstytucyjnych praw i wolności podatnika przez Rzecznika Praw Obywatelskich – adekwatność przyjętego rozwiązania

 

"Rzeczpospolita": W Senacie o ochronie praw i wolności człowieka

Najwyższa Izba Kontroli: W Senacie o ochronie praw i wolności człowieka

Adwokatura Polska: W Senacie o gwarancjach ochrony konstytucyjnych praw wolności jednostki

Ministerstwo Spraw Zagranicznych: Wiceminister Artur Nowak-Far na konferencji w Senacie RP

Adwokatura-info.pl: Gwarancje ochrony konstytucyjnych praw i wolności jednostki – konferencja w Senacie RP