Skip to main content Skip to page footer

Kultura i sztuka w służbie tolerancji wobec odmienności

15 października 2020 roku w Nowym Świecie Muzyki odbyła się I debata w ramach Klubu Debat o Kulturze pt.: „Kultura i sztuka w służbie tolerancji wobec odmienności”. Panelistami byli: prof. Olga Sawicka (aktorka, wykładowca akademicki), Krzysztof Zanussi (reżyser), Artur Domosławski (dziennikarz, pisarz) oraz dr Nagmeldin Karamalla (działacz społeczno-kulturalny). Debatę moderował Jan Rojewski (dziennikarz WP).

W spotkaniu – w charakterze prelegentów – wzięli udział: Artur Domosławski (dziennikarz & pisarz), Nagmeldin Karamalla (działacz społeczno-kulturalny), Olga Sawicka (aktorka) oraz Krzysztof Zanussi (reżyser). Moderatorem debaty był Jan Rojewski (dziennikarz & poeta).

Prelegenci spotkania inaugurującego projekt to ludzie kultury, czynnie zaangażowani we współtworzenie społeczeństwa obywatelskiego, zarówno prywatnie, jak i zawodowo. Podczas spotkania podzielili się swoimi doświadczeniami w obszarze tolerancji oraz powiedzieli co dla nich oznacza bycie tolerancyjnym.

Tolerancja przez lata nabierała coraz bardziej wyrazistych form, jednak do dzisiaj nadal mamy problem z dokładną jej definicją.

Profesor Olga Sawicka wyraziła swój niepokój mówiąc, że „tolerancja stanęła niebezpiecznie blisko obojętności – można stwierdzić, że jest się tolerancyjnym nie zajmując żadnego stanowiska w sporze”. Wyrazistość czy odpowiedzialność za swoje poglądy oraz odniesienie ich do tego, czym jest tolerancja stała się nową przeszkodą przed jaką my, jako społeczeństwo obywatelskie, stanęliśmy.

Sami prelegenci przyznali, że bardzo łatwo pogubić się w dążeniu do tolerancji. Czy oznacza ona przyznanie otwartej zgody na wszystkie działania?

Krzysztof Zanussi przyznał, że ma problem z pojęciem współczesnej tolerancji, gdyż jest ona odbiciem zanegowania istoty dobra i zła – „Chaos, w który dzisiaj weszliśmy jest powszechny”. Czy wobec wszystkiego możemy być tolerancyjni? Czy tolerancja oznacza, że na wszystko się zgadzam?

Podniesiona została również kwestia młodych ludzi i ich zmierzenia się z problematyką tolerancji. Sytuacja w jakiej znalazła się Polska, ale nie tylko, zmusza do podjęcia wyraźnego stanowiska. Prof. Sawicka zaznaczyła, że dla jej studentów, jako początkujących artystów może to być niezwykły i rozwijający proces.

Artur Domosławski podkreślił, że nastały czasy, kiedy bardzo trudne, a czasem wręcz niemożliwe jest nawiązanie nici porozumienia z osobami o odmiennych poglądach. Najczęściej dzieje się tak w przypadku poruszanych tematach politycznych, jednak polityki nie da się oddzielić od kultury. Społeczeństwo stało się tak podzielone, że wydaje się, iż nie ma już możliwości powrotu do tzw. „normalności”. „Nie jest to już dyskusja, a zwyczajne przekrzykiwanie” - mówił.

Dr Nagmeldin Karamalla wysnuł tezę, że zaczątkiem wszystkich wojen i konfliktów na świecie był właśnie brak tolerancji, który dopiero w kolejnych fazach nabierał kształtu problemu kulturowego czy religijnego. Zwrócił również uwagę na pojęcie dyplomacji kulturowej. Jest ona ważnym elementem szerszych działań dyplomatycznych. Zawiera w sobie wszystko to, co naród robi, aby zaprezentować się światu. Znaczenie kultury rośnie w dziedzinie spraw zagranicznych i pomaga w budowaniu dialogu między narodami, jest niezbędnym elementem sukcesu na drodze do rozwiązania konfliktu.

Prelegenci zgodnie stwierdzili, że jeśli jakaś grupa społeczna jest dyskryminowana, to obowiązkiem społeczeństwa obywatelskiego jest nie tylko tolerancja wobec odmienności, ale przede wszystkim solidarność.